Aafke Holman verwezenlijkt droom
16-10-2012 00:00
BURUM – “Is het alweer vijf jaar geleden?”, bedenkt kunstenares en galeriehoudster Aafke Holman zich als ze de oude Streekkrant in de handen pakt. “De Blauwe Roos, daar kijk ik met heimwee op terug. Maar ik was hier gekomen om zelf te schilderen en ik kwam zelf niet aan bod in die tijd. Dan zat ik hier bij nacht en ontij achter te schilderen.”
Aafke Holman vestigt zich in de jaren negentig in Burum om haar droom, lekker schilderen, te verwezenlijken. Ruimte is er zat in het huis, dus deze duizendpoot zet al snel stappen richting haar eigen galerie, De Blauwe Roos. Met veel plezier runt ze deze, maar in haar achterhoofd blijft die ene droom. Veel van de kunstenaars uit haar ‘stal’ weten niet eens dat ze zelf schildert. Vijf jaar geleden maakt ze een ommezwaai. De deuren van De Blauwe Roos gesloten, overigens niet voor lang. Onder de naam Galerie Studio Aafke Holman worden ze al snel opnieuw geopend. Opnieuw een galerie dus, maar nu een geheel andere insteek. In deze galerie alleen ruimte voor het eigen werk van Aafke én dit jaar voor het eerst een expositie van haar cursisten.
Druk heeft Aafke het nog altijd. “Maar nu met andere dingen”, vertelt ze. “Ik heb nu een hele andere galerie, zonder verplichtingen. Eerder zou ik nooit een expositie van mijn cursisten organiseren. Je moet professionele kunstenaars en amateurs niet door elkaar heen hangen.” Onder het thema ‘de wereld van morgen’ exposeert nu de oudste groep cursisten in haar galerie. Een andere groep exposeert in het gemeentehuis van Kollum. Zij schilderden bij het thema ‘kijken met andere ogen’. Geen standaardthema’s dus. “Sommigen vinden mijn werkwijze vreemd”, vertelt Aafke hierover. “Hier moet je zo goed nadenken, zeggen ze. Ik laat mijn cursisten schilderen uit een gedachte en op gevoel. De wereld van morgen bijvoorbeeld, is geen makkelijk thema. Maar ik help ze door aanreikingen te doen. Ga eens bij jezelf te rade: wat is de wereld van morgen voor jou?” De uitkomsten zijn verrassend. Van onderdrukte moslimvrouwen tot prachtige lelie’s. “Eigenlijk soms ook een beetje protest. Dat moet ook”, zegt ze resoluut. “Als niemand protest aantekent, dan gaat het eindeloos door.”
Samen de werken van haar cursisten bekijkend, blijkt wel dat Aafke niet per se hecht aan schoonheid. “Liever een slecht stukje eigen werk, dan een nageschilderd plaatje”, zegt ze dan ook. “Het hoeft niet mooi te zijn, maar het moet wat zeggen. Het is natuurlijk niet een vereist, maar voor mij heeft het wel meerwaarde. Bloemen, stillevens, landschappen, ik heb het al zoveel gezien. Als het iets uitdrukt van de persoon zelf, dat heeft mijn voorkeur.”
Ook in haar eigen werk maakte ze die ‘omslag’ zoals ze het zelf noemt. “Ik schilderde veel landschappen met koeien. Dat doe ik nog wel, maar er is meer verdieping in mijn werk. Thema’s zoals macht en onmacht komen er meer in voor.” Ze heeft een hele specifieke eigen stijl. “Ik hecht veel waarde aan kleur, compositie en vorm. Ik abstraheer heel erg met figuratieve elementen.” Zoals de koeien in haar landschap. Ze zijn lilapaars in een zeeblauw veld, maar toch te herkennen als zodanig. “Kleuren hebben betekenis bij mij. Het is pure emotie.” De zomer is bij Aafke voor het aquarellen, in de winter werkt ze met olieverf. “En daar raak ik nooit mee uitgestoeid; kijken wat ik kan met olieverf.”
Wie denkt dat ze het een stuk rustiger heeft gekregen sinds het sluiten van De Blauwe Roos zit helemaal verkeerd. Ze reist het hele land door met haar psalmen. Eén voor één maakte Aafke bij alle 150 psalmen een aquarel. “En dan maakte ik het mezelf niet makkelijk, niet zo van: de leuke eerste, nee, keurig op volgorde.” Ze laat haar werkplek zien. “Lekker in het licht en het uitzicht op het landschap. Dat had ik ook nodig om me door die psalmen te trekken, want sommigen waren heel zwaar.” Maar liefst twaalf jaar werkte ze eraan. “Niet heel bewust eigenlijk. Ik zocht gewoon ordinair een langdurig project. De psalmen waaiden langs.” Een uitgever kreeg lucht van Aafke’s project en in 2008 kwam het boek met alle psalmen, aquarellen en kleine haiku’s van Aafke’s hand uit.
De langdurige projecten laat Aafke tegenwoordig wel voor wat het is. “Het is meer met explosies nu. Dan moet ik schilderen.” En alles wijkt. “Mijn man vraagt dan of ik wat wil eten. Éten. Geef me maar wat water en dan kan ik weer door.” Ook al is ze op leeftijd en komt ook de ouderdom voor Aafke met gebreken, weerhouden om te schilderen laat ze zich niet. En om zo af en toe nog eens wat anders aan te pakken, al helemaal niet. “Ik kwam onlangs een vrouw tegen die jiddische liederen zingt. Ik heb de psalmen vertaald in kleur, zij zingt ze. Allemaal heel bijzonder. Hier is een concert uit ontstaan. Het boek is de aanleiding, maar het is niet alleen psalmmuziek. Ook stukken van bijvoorbeeld Bach komen voorbij.” Een cellist en pianist, en de zangeres dus, worden afgewisseld met declamaties van Aafke, waarbij ook beeld van haar schilderijen wordt vertoond. “Heel bijzonder. En dat dan juist ik ook nog mag meewerken tussen die jongere mensen”, sluit deze energieke, eigenzinnige, en vooral bijzondere vrouw af.
Op 20 oktober is de try-out van het concert in de grote kerk van Dokkum. Op 20 januari vindt er een concert plaats in het kerkje van Niekerk, Grootegast. De expositie ‘Morgen’, in de galerie van Aafke duurt nog tot en met 25 november en is te bezichtigen op zaterdag en zondag van 13.00 tot 17.00 uur. De galerie is gevestigd aan de Herestraat 2 Burum. De expositie ‘kijken met andere ogen’ s nog tot en met 12 december te bezichtigen in het gemeentehuis van Kollumerland op maandag, dinsdag en donderdag van 9.00 tot 12.00 uur en van 13.00 tot 17.00 uur en op woensdag van 9.00 tot 12.00 uur en van 16.00 tot 19.30 uur. Het gemeentehuis is gevestigd aan de Van Limburg Stirumweg 18 te Kollum.
Aafke Holman, (kunst), echtgenoot van Wim Oudenampsen (L.36).
Bron: de Streekkrant