Herinneringen van Wijhese kwajongens

14-07-2016 16:36

Berend Maten (1860 – 1921) heeft zijn jeugd in Wijhe doorgebracht. In 1920 publiceerde bij hij zijn jeugdherinneringen aan dit dorp. Hij deed dat in de streektaal, het dialect van Wijhe/Wieje. De spelling van het dialect is van Berend zelf en intact gelaten. De naam "Krielhaene"is de bijnaam van zijn grootste jeugdvriend. Officiële naam was "Jochien". De "beron" is baron Van Knobelsdorff, van landgoed De Gelder in Wijhe in de tijd van zijn jongensjaren.

Een van de lillekste viejanden was Jan Oldenampsen, de boschbaos van de beron. Dee meenen soms datte zelf beron was. Door za 'k oe is wat van vetellen. De Krielhaene neumen em altied de boschaap in plaatse van boschbaos. De boschaap zè altied mar dat wie nùssies gungen zeuken in de bosch en dat was niet waor. Dat deu'w nooit! Op een keer, da'w in de bosch an 't loop'n waren, vunden wie door in boom met karsappelties ("sterappeltjes"). O zulke mooien met rooien kleurties derop. Wule wollen der graag wat hebben, maor wie konnen der niet bie kommen. Ik zè tegen Jochien: "Low een ledder haelen". Mar jonge, um met een ledder de bosch in te trekken, dan kon ons de boschaap met recht veur nùssieszeukers uutschelden.

"Ik weete wat", zè Jochien, "wie nemt de Schèle mee en dan gao ie op de scholder zitten en dan een höökein, net zoo aw biej de proemenboom van de domene doot, veur in Brookslag". Ik zegge: "Krielhaene hold oe stille, as de mensen 't is heuren". Mar 't was er al uut. De boschaap zat achter een bussien en had et al eheurd. "Zoo, zoo," zeg-e, "stèl iejluu proemen bie de domene? Ie bint knappe vente". Mar wie lachen um uut en Jochien zè: "Pas ie mar op de streupers en nùssieszeukers, mar as dee der bint lig iej in bedde". Meteen gungen wie loopen en de boschaap schùl ons overal veur uut, mar kriegen kon e ons toch niet.

Wie namen de Schèle in 't complot en de andere naomiddag, toen de schoole uut was trùkken wie met ons dreeën op de ieskelder an en zo naor de karsappeltiesboom. Van 't gezelschap van de Schèle mos ik anders niet völle hebben, want ik wusse wel dat van de karsappelties dan veur ons niet vùlle overscheut. Zoo as ofespreuken was, klum ik de Schèle op zien scholders. De Krielhaene gaf mie een höökien en zol ze opgaern. Toe 'k een handvol hadde zeg de Schèle "geef hier" en stak ze in zien zak. Ik dache: door geet 't al hen, allemaole in zien zakken. De tweede hand vol: "hier d'r mee!" Mar toe'k de darde handvol hadde smeet ik ze Jochien too. En dee wol ze net opgaern toen de boschaap uut de bussies kwam. "Zoo, zeg e , "door trappeer ik oew lilluk hè?" En de Schèle gooit mien van zien scholders, veuròver met de kop in de brummelranken, da'k vol krabben en blood zatte en hee met zien lange beenen met de zak vol karsappelties op de grintweg an, òver't hekke en vot was e. Mar de boschaap heul mien in 't buis vaste. Den slimsten had e en ik zol mee naor de beron. Mar de Krielhaene gunk niet loopen, hee zè: "As ie mee mut gao ik ok mee". Want wie hadden gelukkig gien karsappelties in de zak, die had de Schèle wel mee enùmmen. Zo trùkken wie dan met onze vrind boschaap langs de ieskelder op de Gelder an.
En hee begun al onderweg met zien prööties: "Aj't noew niet weer wilt doon, dan e ....". "Wat niet meer doon", zeg de Krielhaene, "iej met oew lawaai, wiej hebt niks edoan en dat za'k meneer de beron zelf wel vetellen. Toe'w bie'j de poorte van De Gelder kwammen, zeg e: "Zie zoo, kù 'j wel gaon, mar zùrg ter veur, daj 't niet weer doot". En wat deu de Krielhaene? Hee springt op zied en trekt an de groote belle. Ik schrikke der van. De koetsier kwam an de poorte en Jochien met zien pettien in de hand vreug of e meneer de beron is mog sprèken. En meneer kwam der zelf al an de vreug: "Wat willen die jongetjes?"

En Jochien nam 't woord, want dat kon e. "Beron", zeg e, "oew boschaap zit ons altied achternao en zeg altied da'w nùssies zeuk en kwaod doot en door is niks van an". Een hee praoten mar van boschaap veur en boschaap nao. De beron begung te lachen en zè: "Jongens, ik heb geen boschaap". "Och nee meneer de beron, ik bedoele de boschbaas Oldenampsen". En de beron mos zo lachen en de boschaap stund sneu te kieken en kon toezeên dat de beron ons mee nam in zien tuun. Zien mooie breujkasten leute ons zeên en toe'w weggungen kreew ieder twee groote handen vol eerdbêzen en wie'j mochen gerus in de bosch spùllen en wandelen, mar gien nùssies uuthaelen. Dat mosse wie'j de beron belaoven en door kon e gerust op an, dat deuw' nooit.

De boschaap had de smoor in en wie'j hadden nooit gien las meer van em. As e onszag, wol e ons niet zeên.

Jan Oldenampsen (I.29)
Bron: https://historische-vereniging-wijhe.mijnstadmijndorp.nl

Terug

Nieuws

  • 25-01-2018 00:00

    Johan Oudenampsen overleden

    Johan Oudenampsen (L.51) overleden. Hij was 90 jaar oud. Bron: Mensenlinq.

  • 16-01-2018 16:42

    Gerritjen Oudenampsen-Bierstoel overleden

    Gerritjen Oudenampsen-Bierstoel overleden. Sinds 22 juli 1978 weduwe van Egbertus Gerrit Oudenampsen (L.24). Bron: Mensenlinq  

  • 12-01-2018 11:53

    Promotie drs. M. Oudenampsen in Tilburg

    Titel: The Conservative Embrace of Progressive Values: On the intellectual Origins of the Swing to the Right in Dutch Politics Promotor: prof. dr. O.M. Heynders Copromotor: dr. P.K. Varis Locatie: Cobbenhagengebouw, Aula (ingang via Koopmansgebouw). Lees via deze link een vertaald en ingekort...

  • 31-12-2017 23:00

    Jaaroverzicht 2017

    Geboren: Ademaide Marie Oudenampsen (O.50) dochter van Cameron Oudenampsen (N.85) en Lee Kristi Buckboro. Anne-Lot Oldenampsen (O.51) dochter van Roelf Jan Bart Oldenampsen (N.80) en Liseth ten Brinke. Overleden: Hendrik Willem Oudenampsen (M.12) echtgenoot van Janna Egbertina...

  • 31-12-2017 00:00

    Kennissessies inseminatiemanagement

    Voer en tijd = vitaliteit De vitaliteit van een toom biggen wordt al grotendeels bepaald in de inseminatiestal. De voeding van de zeugen na spenen speelt een cruciale rol bij de ontwikkeling van een uniforme toom vitale biggen. De tweede belangrijke factor is een goede berigheidsstimulatie en het...

  • 26-12-2017 21:58

    Meer jongeren op kandidatenlijst Gemeente Belangen (GB)

    Een portret van alle kandidaten van GB (eigen foto) LOCHEM/GORSSEL – Gemeente Belangen (GB) heeft de afgelopen 4 jaar geïnvesteerd in jong volwassenen in de gemeente Lochem. Zes van hen staan op de kandidatenlijst voor de komende gemeenteraadsverkiezingen, hoewel nog niet op echt verkiesbare...

  • 01-12-2017 00:00

    Portret - Joke Oudenampsen

    Wie zijn de leden van Vrouwen van Nu? Tijd om eens nader kennis te maken met een vrouw uit een van onze afdelingen.  Dit keer een lid uit Laren: Joke Oudenampsen Over kleine weggetjes tussen Laren en Markelo zoek ik de vrouw op voor mijn eerste portret. De herfstblaadjes...

  • 28-11-2017 21:26

    BesteBuurBloem november uitgereikt aan Annemiek Oudenampsen

    BesteBuurBloem november uitgereikt aan Annemiek Oudenampsen. Fijn toch dat je elkaar zo kunt helpen? Cora Witjes-Hammenga (49) uit Vries zag via Facebook de oproep voor de BesteBuurBloem van AH WOON langskomen. Het deed haar meteen denken aan haar buurvrouw Annemiek Oudenampsen (48), want “Als er...

  • 28-11-2017 20:02

    Kleurplaat als dankbaar gespreksonderwerp dementerende ouderen

    URETERP – Gerda Hiemstra uit Ureterp maakt kleurboeken voor dementerende ouderen. Gerda’s kleurplaten bieden de ouderen niet alleen de mogelijkheid om creatief bezig te zijn, ze vormen ook een dankbaar onderwerp van gesprek. Tekst en foto: Frank de Olde In het gezin waarin Gerda (51) opgroeide,...

  • 22-11-2017 20:13

    Gerda Hiemstra makket kleurplaten foar minsken mei demintens

    Op de website van Omrop Fryslan staat een geluidsopname van een gesprek met Gerda Hiemstra-Oudenampsen (M.54) (in het Fries). En fansels is der wer lyts nijs... dat ek hiel grut wêze kin! Want Gerda Hiemstra hat krekt har fiifde tige bysûndere kleurboek útbrocht... Bron: www.omropfryslan.nl

<< 10 | 11 | 12 | 13 | 14 >>

© 2019 Gert Oudenampsen

Mogelijk gemaakt door Webnode