Herinneringen van Wijhese kwajongens

14-07-2016 16:36

Berend Maten (1860 – 1921) heeft zijn jeugd in Wijhe doorgebracht. In 1920 publiceerde bij hij zijn jeugdherinneringen aan dit dorp. Hij deed dat in de streektaal, het dialect van Wijhe/Wieje. De spelling van het dialect is van Berend zelf en intact gelaten. De naam "Krielhaene"is de bijnaam van zijn grootste jeugdvriend. Officiële naam was "Jochien". De "beron" is baron Van Knobelsdorff, van landgoed De Gelder in Wijhe in de tijd van zijn jongensjaren.

Een van de lillekste viejanden was Jan Oldenampsen, de boschbaos van de beron. Dee meenen soms datte zelf beron was. Door za 'k oe is wat van vetellen. De Krielhaene neumen em altied de boschaap in plaatse van boschbaos. De boschaap zè altied mar dat wie nùssies gungen zeuken in de bosch en dat was niet waor. Dat deu'w nooit! Op een keer, da'w in de bosch an 't loop'n waren, vunden wie door in boom met karsappelties ("sterappeltjes"). O zulke mooien met rooien kleurties derop. Wule wollen der graag wat hebben, maor wie konnen der niet bie kommen. Ik zè tegen Jochien: "Low een ledder haelen". Mar jonge, um met een ledder de bosch in te trekken, dan kon ons de boschaap met recht veur nùssieszeukers uutschelden.

"Ik weete wat", zè Jochien, "wie nemt de Schèle mee en dan gao ie op de scholder zitten en dan een höökein, net zoo aw biej de proemenboom van de domene doot, veur in Brookslag". Ik zegge: "Krielhaene hold oe stille, as de mensen 't is heuren". Mar 't was er al uut. De boschaap zat achter een bussien en had et al eheurd. "Zoo, zoo," zeg-e, "stèl iejluu proemen bie de domene? Ie bint knappe vente". Mar wie lachen um uut en Jochien zè: "Pas ie mar op de streupers en nùssieszeukers, mar as dee der bint lig iej in bedde". Meteen gungen wie loopen en de boschaap schùl ons overal veur uut, mar kriegen kon e ons toch niet.

Wie namen de Schèle in 't complot en de andere naomiddag, toen de schoole uut was trùkken wie met ons dreeën op de ieskelder an en zo naor de karsappeltiesboom. Van 't gezelschap van de Schèle mos ik anders niet völle hebben, want ik wusse wel dat van de karsappelties dan veur ons niet vùlle overscheut. Zoo as ofespreuken was, klum ik de Schèle op zien scholders. De Krielhaene gaf mie een höökien en zol ze opgaern. Toe 'k een handvol hadde zeg de Schèle "geef hier" en stak ze in zien zak. Ik dache: door geet 't al hen, allemaole in zien zakken. De tweede hand vol: "hier d'r mee!" Mar toe'k de darde handvol hadde smeet ik ze Jochien too. En dee wol ze net opgaern toen de boschaap uut de bussies kwam. "Zoo, zeg e , "door trappeer ik oew lilluk hè?" En de Schèle gooit mien van zien scholders, veuròver met de kop in de brummelranken, da'k vol krabben en blood zatte en hee met zien lange beenen met de zak vol karsappelties op de grintweg an, òver't hekke en vot was e. Mar de boschaap heul mien in 't buis vaste. Den slimsten had e en ik zol mee naor de beron. Mar de Krielhaene gunk niet loopen, hee zè: "As ie mee mut gao ik ok mee". Want wie hadden gelukkig gien karsappelties in de zak, die had de Schèle wel mee enùmmen. Zo trùkken wie dan met onze vrind boschaap langs de ieskelder op de Gelder an.
En hee begun al onderweg met zien prööties: "Aj't noew niet weer wilt doon, dan e ....". "Wat niet meer doon", zeg de Krielhaene, "iej met oew lawaai, wiej hebt niks edoan en dat za'k meneer de beron zelf wel vetellen. Toe'w bie'j de poorte van De Gelder kwammen, zeg e: "Zie zoo, kù 'j wel gaon, mar zùrg ter veur, daj 't niet weer doot". En wat deu de Krielhaene? Hee springt op zied en trekt an de groote belle. Ik schrikke der van. De koetsier kwam an de poorte en Jochien met zien pettien in de hand vreug of e meneer de beron is mog sprèken. En meneer kwam der zelf al an de vreug: "Wat willen die jongetjes?"

En Jochien nam 't woord, want dat kon e. "Beron", zeg e, "oew boschaap zit ons altied achternao en zeg altied da'w nùssies zeuk en kwaod doot en door is niks van an". Een hee praoten mar van boschaap veur en boschaap nao. De beron begung te lachen en zè: "Jongens, ik heb geen boschaap". "Och nee meneer de beron, ik bedoele de boschbaas Oldenampsen". En de beron mos zo lachen en de boschaap stund sneu te kieken en kon toezeên dat de beron ons mee nam in zien tuun. Zien mooie breujkasten leute ons zeên en toe'w weggungen kreew ieder twee groote handen vol eerdbêzen en wie'j mochen gerus in de bosch spùllen en wandelen, mar gien nùssies uuthaelen. Dat mosse wie'j de beron belaoven en door kon e gerust op an, dat deuw' nooit.

De boschaap had de smoor in en wie'j hadden nooit gien las meer van em. As e onszag, wol e ons niet zeên.

Jan Oldenampsen (I.29)
Bron: https://historische-vereniging-wijhe.mijnstadmijndorp.nl

Terug

Nieuws

  • 28-04-1962 10:51

    Johan Hendrik Gerhardus Oldenampsen overleden

    Johan Hendrik Gerhardus Oldenampsen (K.61). Bron: www.oudvorden.nl    

  • 28-12-1961 09:21

    Wilhelmina Oldenampsen overleden

    Wilhelmina Oldenampsen (L.101). Advertenties in Contact, het nieuw- en advertentieblad voor Vorden. Te vinden via www.oudvorden.nl

  • 15-01-1960 00:00

    School Roswinkel afgebrand

    School te Roswinkel afgebrand De inwoners van het zo rustige agrarische dorp Roswinkel bij Emmen werden gistermiddag tegen vijf uur opgeschrikt door brand in het schoolgebouw van de School met den Bijbel, staande aan het Roswinkelerkanaal. De enorme rookwolken...

  • 31-10-1959 14:31

    Leny in kerkbestuur Vrijz. Hervormden

    JAARVERGADERING VRIJZ HERV. De afdeling Vorden van de Vrijz. Hervormden hield onder voorzitterschap van de heer H. Groot Bramel in het hotel „Het Wapen van Vorden" een matig bezochte jaarvergadering. De secretaris-penningmeester deelde mede dat de vereniging thans 36 leden telt en er een batig...

  • 21-02-1959 08:41

    Mina Wesselina Kleinhesselink overleden

    Mina Wesselina Kleinhesselink, de echtgenoot van Johan Hendrik Gerhardus Oldenampsen (K.61). Bron: Contact, het nieuws- en advertentieblad voor Vorden, 28-2-1959. Te vinden via www.oudvorden.nl

  • 09-12-1958 00:00

    Radio-activiteit en kernwapens

    Radio-activiteit en kernwapens Wel gevaarlijk, maar er zijn beschermende maatregelen tegen. H.F. Oldenampsen (L.47) Bron: Eilanden-Nieuws  

  • 19-06-1958 11:48

    Straling in wereld neemt toe

    Voorzitter van de werkgroep is BB-leider G. Franken, secretaris is de heer H. Oldenampsen (L.47), docent in de atoom-, bacteriologische en chemische oorlogvoering. Tot leden zijn benoemd enige militaire vertegenwoordigers, vertegenwoordigers van het KNMI en van de BB. Tot dusverre werd de...

  • 17-06-1958 00:00

    Stralingsverwachting Waarschuwingsdienst voor radio-actieve neerslag

    De ministers van Binnenlandse Zaken, voor Defensie en van Verkeer en Waterstaat hebben besloten een Werkgroep Waarschuwingsdienst Radioactieve Neerslag in te stellen. Zij zal tot taak hebben voorbereidingen te treffen voor de inrichting van een waarschuwingsdienst voor radio-actieve neerslag. Deze...

  • 21-06-1955 20:51

    Oudenampsen Grotestraat 35 Eibergen

    https://www.berkelland.nl/geschiedenis/2015/10/26/eibergen-grotestraat-oudenampsen/   berkelland heeft bewaard op Eibergen Eibergen – Grotestraat Oudenampsen   Eibergen – Grotestraat 35 Oudenampsen   Een oude foto van o.a. het pand van kruidenier J.H.A. Oudenampsen. Op...

  • 29-04-1954 00:00

    F. Oudenampsen onderscheiden

    Frederik Oudenampsen (K.82) is in 1954 onderscheiden met de eremedaille in de orde van Oranje-Nassau: Hij was toen werkzaam aan de wasmachine bij N.V. Twentse Katoendrukkerij te Goor. Bron: Leidsche Courant

<< 35 | 36 | 37 | 38 | 39 >>

© 2019 Gert Oudenampsen

Mogelijk gemaakt door Webnode