Klein Amsterdam en omgeving met sporen uit de IJstijd

04-06-2015 15:47

Frederika Oldenampsen (L.95) trouwde met Hendrikus Wilbrink, hun zoon Joop Wilbrink en zijn vrouw Willie Hensbergen zijn hier aan het woord.
 

Dorpsgenoten
Wandelend door de gemeente Voorst of iets over de grens ontmoet Wiel Palmen personen die volgens hem iets te vertellen
hebben. Gerrie Groenewold maakt de foto. Vandaag een wandeling door Klein Amsterdam en omgeving met Willie en Joop Wilbrink.

Klein Amsterdam ligt in het zuiden van de gemeente Voorst tussen Klarenbeek en Zutphen. Dat vertelt Wikipedia. Klein Amsterdam, niet meer dan een paar straten, maar wel met een geschiedenis die reikt van de IJstijd tot Vitalis aan de Hengelderweg, een biologisch zaadteeltbedrijf van groentezaden.
 
Zeker is dat deze streek al bewoond is vanaf het begin van onze jaartelling. 
Om een beeld van een dorp te krijgen ga je op bezoek bij authentieke bewoners. Een van hen is Joop Wilbrink. Hij is getrouwdmet Willie Hensbergen, uit Voorst weliswaar, maar die afstand mag geen naam hebben. Grootvader Wilbrink kwam uit Hall en begon zijn boerenbedrijf in Klein-Amsterdam. Vader Wilbrink begon zijn boerenbedrijf op Grootsoeren. Joop heeft daar tot1998 geboerd.
 
De naam
Waar de naam van Klein Amsterdam toch vandaan komt? Joop wijst naar de Breestraat en Gravenstraat, die dicht bij elkaar liggen en dat zou in Amsterdam ook zo zijn. Maar de Breestraat ligt in Amsterdam Oost en de Gravenstraat in het centrum van die stad. In de statistische gegevens van 1840 komt de buurtschap niet voor, wel Noord-Empe. In een plaatsengids is Klein Amsterdam wel te vinden, naast Noord-Empe. Volgens Wilbrink gaat Klein Amsterdam van De Viersprong (einde Gravenstraat) tot de driehoek (Gravenstraat- Heuvelderweg-Diederikstraat). Misschien is de naam wel een uit de hand gelopen grap, want volgens Joop heeft de buurtschap wel humor. In een van de optochten in Voorst liep ook ‘de burgemeester’ van Klein Amsterdam mee.
 
De ijstijd laat sporen na
Praten met Wilbrink is ook een kortegeschiedenisles over het boeren bedrijf. Het geslacht Wilbrink-Oldenampsen gaat terug tot 1600, het waren boeren en caféhouders. Joop heeft in 1998 ‘de klompen aan de wilgen gehangen’, zoals hij het zegt. Naast zijn boerderij heeft hij een nieuw huis neergezet. Zijn dochter met haar gezin woont nu op het ouderlijk huis. De ruilverkavel ing heeft veel veranderdin die omgeving en gezorgd voor open ruimten met natuur en mooie doorkijkjes, niet gehinderd door afrastering. ‘En inderdaad, de omgeving, zo in het binnenland, met zijn vrij aaneengesloten landbouwgebied en waar je eigenlijk nooit komt, is prachtig. Je ziet in het landschap nog de verhogingen in weilanden (kampen), de pingo, een kolk met enigszins opstaande wallen, in de IJstijd ontstaan in een gebied met permafrost (zo genoemd als de grond twee jaar achter elkaar bevroren is geweest). Door het uitzetten van bevroren/bevriezend grondwater wordt een laag bevroren grond opgetild.
 
Winkels
Lang geleden waren er al winkels. Bijvoorbeeld de bakkerij van Van de Brink, nu een bedrijf in veevoer en aanverwante artikelen. En dan is er het winkeltje van de Huismans aan de Diederikweg, waar echt alles te koop is.
Groot Soeren aan de Hengelderweg is een van de oudste boerderijen ten westen van de IJssel. De hoeve staat namelijk al vermeld in de lijst van goederen die in 1405 werd gemaakt voor de Sint Salvator-abdij in Prüm, de eigenares van veel onroerend goed in Nederland en Duitsland. De in die lijst genoemde boerderijen waren er al in 893, maar toen nog naamloos.
 
De verrassing
Helemaal zeker weet je dat deze streek al sinds de oudheid bewoond is, als er zestig paalgaten gevonden worden bij de bouwvan het huis van de Wilbrinks. ‘Dat wil dus zeggen dat daar paalwoningen of schaapskooien gestaan hebben’, vertelt Wilbrink. Een paalwoning staat op palen op het vasteland waar gevaar is van eventueel komend water. De hoogte van de Soerense kamp is gelijk aan de hoogte van de huidige IJsseldijk van nu. Het IJsselwater kon dus heel ver, tot hier op de kamp, komen. Een heel verhaal over een gebiedje dat niet meer dan een paar straten beslaat. Met wel twee goede vertellers, Willie en Joop Wilbrink.

Klein Amsterdam ligt in het zuiden van de gemeente Voorst tussen Klarenbeek en Zutphen. Dat vertelt Wikipedia. Klein Amsterdam, niet meer dan een paar straten, maar wel met een geschiedenis die reikt van de IJstijd tot Vitalis aan de Hengelderweg, een biologisch zaadteeltbedrijf van groentezaden.

Zeker is dat deze streek al bewoond is vanaf het begin van onze jaartelling.
Om een beeld van een dorp te krijgen ga je op bezoek bij authentieke bewoners. Een van hen is Joop Wilbrink. Hij is getrouwdmet Willie Hensbergen, uit Voorst weliswaar, maar die afstand mag geen naam hebben. Grootvader Wilbrink kwam uit Hall en begon zijn boerenbedrijf in Klein-Amsterdam. Vader Wilbrink begon zijn boerenbedrijf op Grootsoeren. Joop heeft daar tot 1998 geboerd.

De naam
Waar de naam van Klein Amsterdam toch vandaan komt? Joop wijst naar de Breestraat en Gravenstraat, die dicht bij elkaar liggen en dat zou in Amsterdam ook zo zijn. Maar de Breestraat ligt in Amsterdam Oost en de Gravenstraat in het centrum van die stad. In de statistische gegevens van 1840 komt de buurtschap niet voor, wel Noord-Empe. In een plaatsengids is Klein Amsterdam wel te vinden, naast Noord-Empe. Volgens Wilbrink gaat Klein Amsterdam van De Viersprong (einde Gravenstraat) tot de driehoek (Gravenstraat- Heuvelderweg-Diederikstraat). Misschien is de naam wel een uit de hand gelopen grap, want volgens Joop heeft de buurtschap wel humor. In een van de optochten in Voorst liep ook ‘de burgemeester’ van Klein Amsterdam mee.

De ijstijd laat sporen na
Praten met Wilbrink is ook een korte geschiedenisles over het boeren bedrijf. Het geslacht Wilbrink-Oldenampsen gaat terug tot 1600, het waren boeren en caféhouders. Joop heeft in 1998 ‘de klompen aan de wilgen gehangen’, zoals hij het zegt. Naast zijn boerderij heeft hij een nieuw huis neergezet. Zijn dochter met haar gezin woont nu op het ouderlijk huis. De ruilverkaveling heeft veel veranderdin die omgeving en gezorgd voor open ruimten met natuur en mooie doorkijkjes, niet gehinderd door afrastering. ‘En inderdaad, de omgeving, zo in het binnenland, met zijn vrij aaneengesloten landbouwgebied en waar je eigenlijk nooit komt, is prachtig. Je ziet in het landschap nog de verhogingen in weilanden (kampen), de pingo, een kolk met enigszins opstaande wallen, in de IJstijd ontstaan in een gebied met permafrost (zo genoemd als de grond twee jaar achter elkaar bevroren is geweest). Door het uitzetten van bevroren/bevriezend grondwater wordt een laag bevroren grond opgetild.

Winkels
Lang geleden waren er al winkels. Bijvoorbeeld de bakkerij van Van de Brink, nu een bedrijf in veevoer en aanverwante artikelen. En dan is er het winkeltje van de Huismans aan de Diederikweg, waar echt alles te koop is.

Groot Soeren aan de Hengelderweg is een van de oudste boerderijen ten westen van de IJssel. De hoeve staat namelijk al vermeld in de lijst van goederen die in 1405 werd gemaakt voor de Sint Salvator-abdij in Prüm, de eigenares van veel onroerend goed in Nederland en Duitsland. De in die lijst genoemde boerderijen waren er al in 893, maar toen nog naamloos.

De verrassing
Helemaal zeker weet je dat deze streek al sinds de oudheid bewoond is, als er zestig paalgaten gevonden worden bij de bouwvan het huis van de Wilbrinks. ‘Dat wil dus zeggen dat daar paalwoningen of schaapskooien gestaan hebben’, vertelt Wilbrink. Een paalwoning staat op palen op het vasteland waar gevaar is van eventueel komend water. De hoogte van de Soerense kamp is gelijk aan de hoogte van de huidige IJsseldijk van nu. Het IJsselwater kon dus heel ver, tot hier op de kamp, komen. Een heel verhaal over een gebiedje dat niet meer dan een paar straten beslaat. Met wel twee goede vertellers, Willie en Joop Wilbrink.

Bron: www.kleinamsterdam.gerardverbeek.nl

Terug

Nieuws

  • 09-07-1952 00:00

    J.B. Oudenampsen geslagd voor de MULO

    Nieuwsblad van het Noorden Het betreft J.B. Oudenampsen (L.40) Bron: Nieuwsblad van het Noorden    

  • 23-10-1950 00:00

    Catharina Oldenampsen v.d. Zeeuw militair

    In de Leidse Courant van 23 okt 1950 staat dat Catharina Oldenampsen v.d. Zeeuw (L.47~) met de Groote Beer teruk kwam uit Nederland Indie. Zij was militair, 2e luitenant, en komt uit Katwijk aan Zee. Bron: Leidse Courant (pagina 2)  

  • 06-10-1950 00:00

    Catharina Oldenampsen v.d. Zeeuw reist met de Groote Beer

    Catharina Oldenampsen van der Zeeuw (L.47)  reisde als militair met de Groote Beer terug naar Amsterdam Code in de lijst: GB1308 Vertrek op 06/10/1950 uit Tandjong Priok (Nederlands Indie), aankomst 29/10/1950 in Amsterdam. Bron: Passagierslijsten repatriëring (1946-1968)

  • 01-01-1949 20:16

    Foto van Riek Oudenampsen te Peele (1949)

    Vav links naar echts: Herman Pieper, Hanna Pieper-Denneboom, Ernst Pieper,  Riek Oldenampsen-te Peele . Riek was de vrouw van Albert Gerrit Johan Oldenampsen (L.79). Riek leeftde van 1917 tot 2006, op de foto was zij dus 32 jaar oud, want de foto stamt uit 1949. Bron:...

  • 01-01-1949 00:00

    Klassenfoto 1948 Roswinkel

    School met den Bijbel Roswinkel Klassenfoto uit 1948. Links staat meester Oudenampsen en rechts meester Willems. Zie verder School Roswinkel    

  • 01-09-1948 00:00

    Docent benoemd in Roswinkel

    Benoemingen Chr. Onderwijs In 1948 werd A.H. Willems uit Roswinkel benoemd tot onderwijzer: Roswinkel (hoofd H. J. Oudenampsen), A. H. Willems uit Roswinkel. Bron: Trouw H.J. Oudenampsen (K.51), zie verder school Roswinkel    

  • 09-07-1946 20:00

    Hendrik Oldenampsen (L.50) politieman en verzetsman

    Hendrik Oldenampsen (L.50) politieman en verzetsman. Zijn verzetswerk word beschreven in het boek: 'Handhaven onder de nieuwe orde: de politieke geschiedenis van de Rotterdamse politie tijdens de Tweede Wereldoorlog', Auteur F.A.M. van Riet , Uitgave: Instituut voor Cultuur en Geschiedenis (ICG),...

  • 01-01-1946 00:00

    School met den Bijbel in Roswinkel bestaat 25 jaar

    'School met den Bijbel' in Roswinkel bestaat 25 jaar School bestaat 25 jaar, op foto Bertus Oudenampsen (L.40), 12 jaar oud. Zie verder School Roswinkel    

  • 04-06-1945 18:01

    Geboortebericht Gerdie Oudenampsen

    Geboortebericht Gerdie Oudenampsen (M.81) BronL www.delpher.nl

  • 11-04-1945 00:00

    Bombardement op spoorwegovergang Noord Emperweg-Kruisweg

    Bombardement op spoorwegovergang Noord Emperweg-Kruisweg (woensdag 11 april 1945) De omgeving van de spoorwegovergang Noord Emperweg-Kruisweg kreeg opnieuw een bombardement van splinterbommen te verduren. Een van de bommen kwam rond 18.00 uur terecht in de kelder van een boerderij aan de Noord...

<< 36 | 37 | 38 | 39 | 40 >>

© 2019 Gert Oudenampsen

Mogelijk gemaakt door Webnode