Kleurplaten voor mensen met alzheimer
11-03-2014 22:43
Illustrator Gerda Hiemstra (M.54) ontdekte dat er voor dementerenden en verstandelijk beperkten weinig creatief materiaal beschikbaar is. Het maken van een kleurplaat kan voor deze doelgroep een rustgevende activiteit zijn, waarbij ook zomaar een gesprek over vroeger kan ontstaan. Gerda maakte diverse kleurplaten voor mensen met alzheimer en christelijknieuws sprak met haar.
Gerda: 'Vanaf september heb ik een eigen bedrijfje Atelier Gerda Hiemstra. Ik heb expres voor deze brede naam gekozen omdat ik verschillende dingen doe en zomaar enthousiast kan worden over iets anders. Maar voornamelijk is het tekenen, schilderen, stempels maken, vilten. Hierin geef ik ook workshops en korte cursussen. Als zzp'er ben ik ook werkzaam voor Atelier Majeur, een kunstencentrum hier in onze gemeente, dat onder andere creatieve cursussen aanbiedt op scholen.
Gerda heeft al veel ervaring met het maken van kleurplaten voor dementerenden en verstandelijk beperkten, waarom koos ze speciaal die doelgroep? Gerda: 'Via mijn tante die alzheimer heeft, kwam ik erachter dat er voor deze doelgroep weinig geschikt materiaal is, terwijl kleuren met potloden of stiften een rustgevende activiteit kan zijn. De kleurplaten die hun aangeboden worden, zijn bijvoorbeeld kinderkleurplaten of mandala's. De eerste categorie toont geen respect voor de leeftijd van de doelgroep en de tweede categorie is vaak te abstract en te gedetailleerd. Ook kun je als christen moeite hebben met de achtergrond van deze mandala-platen. In overleg met de activiteitenbegeleidster heb ik 40 kleurplaten gemaakt die voldoen aan de volgende eisen voor deze doelgroep: herkenbaarheid, eenvoud, niet kinderachtig, concreet, geen overlappingen, niet te veel details en duidelijke contouren. Als alternatief voor de mandala's heb ik platen gemaakt die geinspireerd zijn op oude borduur-patronen. Voor volwassen verstandelijk beperkten gelden eigenlijk dezelfde dingen, vandaar dat de kleurplaten ook voor deze groep geschikt zijn.'
Je nieuwste uitgave gaat over het Koninklijk huis, waarom deze keuze? Gerda: 'Op een informatiedag van de Kamer van Koophandel hoorde ik dat je als ondernemer moet aansluiten bij de actualiteit. Omdat het volgende maand koningsdag is heb ik voor dit thema gekozen. Bovendien weet ik dat dit thema veel ouderen en verstandelijk beperkten aanspreekt. Deze platen zijn trouwens ook geschikt voor kinderen. En scholen die het boek bestellen, krijgen er nog een aantal creatieve werkbladen bij.'
Enkele weken geleden is een Bijbels kleurboekje uitgegeven met kaarten van de hand van Gerda Hiemstra. 'Dit kleurboekje is ontstaan in samenwerking met mijn zus die kinderclubwerk aan huis doet. Elke keer krijgen de kinderen een kleurplaatje met een Bijbeltekst die aansluit bij het thema van die week. Deze maak ik voor haar. De kleurplaatjes werden steeds meer uitgedeeld ook buiten de clubs om, aan andere clubs of aan mensen persoonlijk. Toen is het idee ontstaan om het als kleurboekje te laten drukken en voor een heel lage prijs beschikbaar te stellen.'
Krijg je ook reacties op je uitgaven? Gerda: 'Op het kleine Bijbelse kleurboekje kreeg ik leuke reacties, vooral omdat het echt andere teksten en plaatjes zijn dan de overbekende kleurboeken. Mensen vinden het ook een leuk en betaalbaar cadeautje. Ook voor clubs, zondagsscholen en kindernevendiensten is het goed te doen. Dit was ook precies de opzet van dit boekje.
Op de kleurplaten voor dementerenden krijg ik veel positieve reacties, met name van de activiteitenbegeleidsters. Vaak zijn ze al jaren op zoek naar geschikt materiaal, en nu krijgen ze het in een documentenmap gesorteerd op twaalf thema's aangeboden. Binnen de eigen afdelingen zijn de platen vrij te kopiëren, wat ook erg op prijs wordt gesteld.
Ook merk ik dat het voor de familie van de dementerenden belangrijk is dat er met respect met hun familielid wordt omgegaan. Het aanbieden van bijvoorbeeld een Nijntjekleurplaat kan pijnlijk voor hen zijn.'
Het Koninklijk Huis is het eerste kleurboek van de serie 'Kleur en vertel'. Dementerenden die niet meer kunnen kleuren (zoals mijn tante) kunnen de platen wel bekijken en door de herkenning kan men zo spontaan iets gaan vertellen. Mijn tante zag de plaat van de gouden koets en begon hier een heel verhaal over te vertellen. Ik maakte eruit op dat ze hem vroeger in het echt gezien had. Omdat ze verder niet veel meer zegt was dit een bijzonder moment.'
'Op dit moment ben ik bezig met een tweede kleurboek: bijbelse platen. In veel tehuizen worden aangepaste kerkdiensten gehouden. Alleen woorden komen niet altijd meer binnen. Het zou mooi zijn als de Bijbelse kleurplaten (met Bijbeltekst) opnieuw een herkenning gaan geven en tot kleine gesprekjes leiden. Misschien ook momenten van troost, want deze ziekte brengt veel onrust, verwarring en onzekerheid met zich mee.'
De kleine bijbelse kleurboekjes zijn te verkrijgen in verschillende christelijke boekwinkels en via de website van Gerda Hiemstra. De kleurplatenmap en het nieuwste kleurboek over het Koninklijk Huis zijn ook via deze site te verkrijgen: www.gerdahiemstra.nl
Auteur: Redactie christelijknieuws
Website: https://www.gerdahiemstra.nl